Termo- i hydroizolacja dachu płaskiego basenu w Pruszkowie

Co zrobić, aby remont basenu nie był skokiem na głęboką wodę? Jak zlikwidować mostki termiczne i poprawić właściwości antykondensacyjne obiektu przy pomocy odpowiedniej izolacji oraz systemu ocieplenia dachu płaskiego, gdy modernizację wdrażamy w wyjątkowo wilgotnym środowisku? Sprawdźmy czy problemy Miejskiej Krytej Pływalni KAPRY w Pruszkowie udało się rozwiązać oraz jakie korzyści zdołano uzyskać dzięki termomodernizacji, do której posłużyło szkło piankowe FOAMGLAS.
Jeśli chodzi o ochronę przed wilgocią, trudno o obiekty bardziej wymagające niż baseny. Znaczna wewnętrzna wilgotność względna oraz wysokie ciśnienie pary wodnej stanowią prawdziwy test dla szczelności i nienasiąkliwości konstrukcji, w tym w szczególności materiałów termoizolacyjnych w ścianach i dachach. Problemy z kondensacją pary wodnej to spotykany widok w obiektach basenowych, które w Polsce budowano bardzo dużo w latach 90. oraz na początku obecnego stulecia. Jednym z przedstawicieli ówczesnego „boomu” jest Miejska Kryta Pływalnia KAPRY w Pruszkowie, która swoje podwoje otworzyła 25 stycznia 2003 roku. Niemal 20 lat później obiekt wymagał głębszej interwencji.
– Od osób obsługujących i od klientów dochodziły nas sygnały, że coś niepokojącego dzieje się nad ich głowami. Obserwowane przez nas zjawiska wskazywały na to, że placówce może grozić przeciekający dach. Ze względu na swój wiek, w niektórych miejscach był on nieszczelny i powoli kończył swoje zadanie – wspomina Janusz Wierzbowski, dyrektor obiektu, a zarazem prominentna postać polskiego sportu – m.in. jako były prezes zarządu klubu HOOP PEKAES Pruszków czy Polskiej Ligi Koszykówki. – Wcześniej wykonywane były pewne prace doraźne, lecz bardziej na zasadzie „cerowania” usterek, niż ich realnej naprawy. Biorąc pod uwagę specyfikę i dynamikę użytkowania budynku, to był najwyższy czas żeby działać. Skala przedsięwzięcia obejmująca izolację dachu płaskiego o powierzchni blisko 1200 m,2 była naprawdę dużym wyzwaniem.
Termoizolacja, stabilność i wytrzymałość
postaw na szkło spienione
Prace, które ruszyły w listopadzie 2021 z inicjatywy Wydziału Realizacji i Inwestycji Urzędu Miasta Pruszkowa, objęły naprawę starych zjeżdżalni, wymianę wszystkich obiegów, ciągów i innych elementów systemu wentylacji, a także remont elewacji zewnętrznej oraz dachu. W przypadku tego ostatniego, po zerwaniu warstwy pokrycia szybko okazało się, co dokładnie leżało u źródła problemów z przeciekami i zawilgoceniem.
– Kondensacja pary wodnej zarówno w strukturze dachu, jak i w samej warstwie termoizolacyjnej, doprowadziła do długotrwałej ekspozycji wełny mineralnej na wilgoć, czego konsekwencją była deformacja płyt, zwiększenie ich masy oraz degradacja oryginalnych właściwości termoizolacyjnych – wyjaśnia mgr inż. arch. Szymon Majcherczyk z pracowni Superjednostka Projektowanie, która odpowiada za plan modernizacji basenu.
Priorytetem przy wymianie izolacji termicznej dachu było zatem uzyskanie sztywnego podłoża, które gwarantowałoby zachowanie niezmienności wagi oraz parametrów termicznych przegrody przez cały okres dalszego użytkowania obiektu. Ze względu na obciążenie centralami wentylacyjnymi i podestami, a także planowaną w dalszym etapie instalacją fotowoltaiczną, kluczową kwestią było też zapewnienie wysokiej nośności konstrukcji dachu bez deformacji. Istotną przeszkodą w tym aspekcie było jednak lekkie podłoże drewniane o znacznej rozpiętości – ekspertyza wykazała przekroczenie obciążeń konstrukcji przy ewentualnym zastosowaniu systemu balastowego dla fotowoltaiki.
– Jedyną możliwością wydawało się mocowanie instalacji do więzarów nośnych. Takie rozwiązanie nie wchodziło jednak w grę, ponieważ w przypadku standardowego ocieplenia z wełny mineralnej generuje ono bardzo problematyczne mostki termiczne, które w dachach nad halami basenowymi prowadzą do skroplenia pary wodnej na elementach mocujących i uszkodzenia warstw dachowych. Zakładając zwykłą zamianę starej warstwy ocieplenia na nowe płyty z wełny, problem zawilgoconej termoizolacji prędzej czy później by powrócił – dodaje mgr inż. arch. Szymon Majcherczyk.
Szkło piankowe sposobem na mostki termiczne,
wilgoć i deformacje
Biorąc pod uwagę powyższe priorytety, architekci z pracowni Superjednostka wyszli z propozycją zastosowania technologii Kompaktowego Dachu FOAMGLAS®. System ten nie tylko zabezpiecza dach przed przeciekami, zawilgoceniem oraz migracją wilgoci w kierunku poziomym. Podstawą jego funkcjonowania są płyty termoizolacyjne ze spienionego szkła komórkowego – niezwykle wytrzymałego materiału o unikatowych właściwościach.
– Termoizolacja FOAMGLAS gwarantuje brak kondensacji i pełną szczelność dzięki strukturze zamkniętych, hermetycznie szczelnych komórek szkła oraz spoiwie bitumicznym pomiędzy poszczególnymi warstwami i płytami. Nie doświadczymy tutaj żadnych zawilgoceń, przecieków, rozwoju form biologicznych czy zagnieżdżania insektów i gryzoni – podkreśla Łukasz Barcz, ekspert firmy FOAMGLAS® Building Poland. – Dodajmy do tego najwyższą klasę reakcji na ogień A1 oraz odporność na ściskanie zastosowanych płyt na poziomie 500 kPa. Hydroizolacja spoczywa na wyjątkowo stabilnym podłożu przy 0% deformacji, co przekłada się na długą, efektywną pracę membran i pap dachowych. Warto też dodać, że w układach Dachów Kompaktowych Foamglas nie ma potrzeby stosowania warstw paroizolacji.
– Spienione szkło komórkowe z powodzeniem może służyć jako trwałe podłoże dla urządzeń, bez potrzeby montowania ich do konstrukcji nośnej dachu. W praktyce realizuje się to za pomocą blaszek montażowych, które „wgryzają się” w płyty ze szkła komórkowego – przykręcane do nich elementy podkonstrukcji, np. instalacji fotowoltaicznych, traktujemy wówczas tak, jak byśmy montowali je do płyty betonowej. W ten sposób mogliśmy zrezygnować z konstrukcji balastowej, co w kontekście istniejących dachów, takich jak ten na basenie w Pruszkowie, praktycznie decyduje o możliwości zastosowania fotowoltaiki – dodaje mgr inż. arch. Szymon Majcherczyk.
Warto w tym miejscu podkreślić, że zastosowane rozwiązanie pozwoliło na etapowanie inwestycji – wtopione w warstwę termoizolacji blaszki montażowe umożliwiają włodarzom Miejskiej Krytej Pływalni KAPRY w Pruszkowie montaż paneli fotowoltaicznych w późniejszym terminie, pozwalając tym samym rozłożyć koszty inwestycji w czasie.
System Kompaktowego Dachu FOAMGLAS®
zastosowany na basenie KAPRY w Pruszkowie:
- Podłoże drewniane
- Warstwa separacyjna
- Płyty FOAMGLAS® T3+ układane na gorącym bitumie, spoiny pomiędzy płytami również wypełnione gorącym bitumem
- Gruntująca warstwa gorącego bitumu
- Warstwa hydroizolacji klasycznych pap bitumicznych – podkładowa i wierzchniego krycia UV.
– Płyty FOAMGLAS T3+ zostały ułożone w dwóch warstwach po 130 i 100 mm grubości, a następnie spojone miedzy sobą i całopowierzchniowo z podłożem za pomocą gorącego bitumu. Pomimo wysokiej wytrzymałości, płyty są lekkie i łatwe w montażu, a brak łączników mechanicznych, które przechodziłyby przez warstwę izolacji termicznej oraz samo podłoże dachu, pozwolił wyeliminować ryzyko mostków termicznych i przenikania pary wodnej – wymienia Daniel Cymerski z firmy PBN Invest, odpowiedzialnej za obsługę techniczno-handlową projektu.
Zmierzone parametry nowego dachu basenu KAPRY w Pruszkowie:
• Łączna grubość konstrukcji dachu: 261,2 mm
• Grubość izolacji termicznej: 230 mm
• Współczynnik przewodzenia ciepła płyt izolacji termicznej (λ): 0,036 W/mK
• Współczynnik przenikania ciepła dachu (U): 0,149 W/m2K
• Współczynnik oporu dyfuzyjnego pary wodnej termoizolacji µ = ∞ (paroszczelny)
• Obciążenia punktowe: ≤ 1,5 mm
• Wytrzymałość na ściskanie: ≥ 500 kPa
• Wytrzymałość na zginanie: ≥ 450 kPa
• Wytrzymałość na rozciąganie: ≥ 150 kPa
• Klasa reakcji na ogień termoizolacji: A1 (również B-ROOF T1 dla układu)
• Temperatura topnienia termoizolacji: > 1000°C
Poniższe diagramy potwierdzają brak kondensacji pary wodnej oraz brak możliwości wykraplania wody w przegrodzie dachu i stykach warstw.
Izolacja dachu płaskiego zrealizowana w samym środku pandemii
Baseny, parki wodne, centra odnowy biologicznej – choć wszystkim kojarzą się z przyjemnym spędzaniem wolnego czasu, nierzadko stanowią źródło frustracji zarządców i właścicieli, straconego czasu i, co gorsza, ogromnych strat finansowych spowodowanych nie tylko powracającymi remontami, ale też koniecznością zamknięcia na jakiś czas obiektu. W przypadku Miejskiej Krytej Pływalni KAPRY w Pruszkowie realizacja prac związanych z izolacją dachu płaskiego połączoną z usunięciem mostków termicznych przypadła na okres pandemii, co wiązało się z pewnymi dodatkowymi utrudnieniami.
– Coś, co dwa lata wstecz było dostępne praktycznie od ręki, teraz wymagało nawet kilku miesięcy oczekiwania. Przykładowo, wykonawca wymiany jacuzzi zakomunikował, że najkrótszy czas dostawy wyniesie około pół roku – wspomina Janusz Wierzbowski. – Jeśli zaś chodzi o dach, całość poszła nad wyraz sprawnie. Nie było żadnego problemu z dostępnością płyt termoizolacyjnych FOAMGLAS, jesteśmy też bardzo zadowoleni ze współpracy z firmami wykonawczymi i całą obsługą techniczno-handlową projektu. Pomimo opóźnień w dostawach i nieprzyjemnych sytuacji, które zaskakiwały nas w trakcie modernizacji pozostałych elementów, wszystkie działania udało się zakończyć w maju 2022.
To, czego nie widać, często ma największe znaczenie
Odczucia inwestora i zarządcy po zrealizowaniu wszystkich prac są jasne: modernizacja Miejskiej Krytej Pływalni KAPRY w Pruszkowie została zakończona pełnym sukcesem.
– Obiekt nabrał błysku, a zakupione sprzęty przyniosły powiew nowoczesności. Słyszymy od klientów, szczególnie rodzin z małymi dziećmi, że są pod dużym wrażeniem m.in. zjeżdżalni pontonowej, która umożliwia wspólne zjeżdżanie – wyjaśnia Janusz Wierzbowski. – Nas jako włodarzy obiektu cieszy natomiast przede wszystkim to, czego klient nie widzi – czyli że dach wykonany jest z bardzo dobrych materiałów izolacyjnych, zapewniających wieloletnie użytkowanie. W przyszłości chcielibyśmy stworzyć w obrębie naszego obiektu strefę spa, która stanowiłaby kolejną atrakcję dla mieszkańców Pruszkowa. Mam nadzieję, że przy okazji kolejnych inwestycji miasto dokona właściwego wyboru i ponownie postawi na rozwiązania termoizolacyjne FOAMGLAS – podsumowuje dyrektor basenu.